|
PATENT İÇİN
TIKLAYIN
 |
|
 |
| |
KAVRAM |
 |
| |
|
Aynen patent gibi, faydalı modelin
konusu buluştur. (Pat KHK m.1,153,156)
faydalı modelin konusu olan buluş da bir
sorunu çözer, yani bir öğretidir. Ancak,
çözülen sorun basit, buluş küçüktür.
Kolon, pencere, duvar, dam vs. gibi
hazır yapı unsurları, suyun içine
konulan elektrikli ısıcı gömlek katlama
makinesi, yaş kömür kurutucusu, odun
veya kömür tutuşturma tabletler,
fabrikasyon konut, ayağa bağlanan para
çantası, elektrikli diş fırçası, baca
veya filtre temizleyici, elektrikli
pantolon ütüleyicisi, beton
karıştırıcısı, melodili zil, bahçe araç
ve gereçleri (tohum ekici, makaslar, su
ve ilaç püskürtücüleri gibi) sigarayı
söndüren küllükler, taban cilası
sürücüleri ve parlatıcıları, oyuncaklar
vs. gibi. ( Ünal TEKİNALP Fikri Mülkiyet
Hukuku Syf: 867)
Buluşların faydalı model belgesi ile
korunmasına ilişkin yasal düzenleme 551
sayılı KHK`nın 11. kısmında
düzenlenmiştir. |
| |
|
|
| |
AMAÇ |
|
|
| |
|
Faydalı model belgesi ile koruma
verilmesinin ardında yatan ana neden
başvuru sahiplerine, ekonomik, kısa
sürede ve kolay elde edilebilir bir
koruma sağlamaktır.
Buluşlara faydalı model belgesi
verilmesi ile, özellikle KOBİ
Statüsündeki girişimcilere, güvenerek
yatırım yapacakları bir sistemde, kısa
sürede ve kolay elde edilebilir bir
koruma sağlanması amaçlanmıştır. Bu
alandaki taklit üretimlerin önemli
ölçüde önüne geçilmektedir. |
| |
|
|
| |
FAYDALI MODEL VERİLEBİLİRLİK KOŞULLARI |
|
|
| |
|
Buluşun yeni olması.
Sanayide uygulanabilir olması. |
| |
|
|
| |
FAYDALI MODEL İSTEME HAKKI |
|
|
| |
|
Faydalı Model Belgesi İsteme Hakkı buluş
yapana veya onun haleflerine ait olup,
başkalarına devri mümkündür ( KHK
m157/1)
Faydalı Model Belgesi konusu buluş
birden çok kişi tarafından birden çok
kişi ile gerçekleştirilmişse, faydalı
model belgesi üzerine hakkı, taraflarca
başka türlü kararlaştırılmamışsa,
bunlara müştereken ait olur. Bu konuda
medeni kanun müşterek mülkiyet hükümleri
uygular. (KHK m157/2)
Aynı faydalı model belgesi konusu olan
buluş, birbirinden bağımsız birçok kişi
tarafından aynı zamanda
gerçekleştirilmiş ve bunlardan birinin
başvuru yapmış olması durumunda, Faydalı
Model Belgesi isteme hakkı, daha önce
başvuru yapana ve diğerine göre rüçhan
hakkı olana aittir. |
| |
|
|
| |
PATENT İLE FAYDALI MODEL ARASINDAKİ FARK |
|
|
| |
|
Faydalı Modelde, tekniğin bilinen
durumunun aşılması kriteri aranmaz.
Koruma süreleri farklıdır. Faydalı
modelde 10 yıldır. İncelemesiz patentde
7 yıl, incelemeli patentde 20 yıldır.
Araştırma ve inceleme işlemi olmaması
sebebiyle patent belgesi verilmesine
oranla faydalı model belgesi verilmesi,
hem zaman hem de masraf açısından daha
elverişlidir. |
| |
|
|
| |
FAYDALI MODEL BELGESİ VERİLMEYECEK
KONULAR VE BULUŞLAR |
|
|
| |
|
Aşağıda sayılanlar buluş niteliğinde
olmadıkları için patent verilerek
korunamazlar(PatKHKm6):
Keşifler, bilimsel terimler, matematik
metodları,
Zihni ticari ve oyun faaliyetlerine
ilişkin plan, usul ve kurallar,
Edebiyat ve sanat eserleri, bilim
eserleri, estetik niteliği olan
yaratmalar,
Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi,
sunulması ve iletilmesi ile ilgili
teknik yönü bulunmayan usuller, insan ve
hayvan vücuduna uygulanacak teşhis ve
tedavi usulleri ile cerrahi usuller. (Bu
usullerin herhangi birinde kullanılan
terkip ve modeller ile bunların üretim
usulleri hariç)
Kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı
olan buluşlar.
Bitki veya hayvan türleri veya önemli
ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki
veya hayvan yetiştirilmesi usulleri. |
| |
|
|
| |
FAYDALI MODEL BAŞVURUSU |
|
|
| |
|
Buluşlara Faydalı Model Belgesi
verilebilmesi için yapılacak
başvurularda, Faydalı Model Belgesi
konusunun talep edildiği belirtilir.
(Pat KHK m159) ve Pat KHK m42`de
belirtilen belgelerin enstitüye
verilmesi gerekir.
Söz konusu belgeler şunlardır:
Başvuru dilekçesi
Buluş konusunu açıklayan tarifname
Patent koruması istenen buluşun unsur
veya unsurlarını kapsayan istem veya
istemler
Tarifnamede, istem veya istemlerde atıf
yapılan resimler
Özet
Başvuru ücretinin ödendiğini gösteren
belge. |
| |
|
|
| |
BAŞVURU İNCELEMESİ |
|
|
| |
|
İlk inceleme belgelerin tamam olup
olmadığı ve şekle uygunluk yönünden
yapılır. Faydalı model belgesi
başvurusu, başvuru tarihinin
kesinleşmesinden sonra, KHK 42 ile 52.
maddelerinde belirtilen ve yönetmelikle
öngörülen şekli şartlara uygunluk
açısından enstitü tarafından incelenir.
Başvuru şekli şartlara uygunluk
açısından enstitü tarafından
incelendikten sonra şekli şartlarda
eksiklik ve başvuru konusunu KHK
hükümlerine göre faydalı model belgesi
verilebilirlik koşullarını içermediği
tespit edilirse, işlem durdurulur.
Enstitü, bu kararında, kararın
gerekçesinin dayanaklarını da
belirterek;
Eksiklerini gidermesi
İstem veya istemlerde değişiklik
yapması, itiraz edebilmesi için başvuru
sahibine kararın tebliğ tarihinden
itibaren üç ay süre verir ( Pat KHK
m.160/9)
Enstitü başvuru sahibinin görüşlerini ve
eğer var ise başvurudaki değişiklikleri
inceledikten sonra kesin kararını verir.
Faydalı model belgesi için tekniğin
bilinen durumu ile ilgili araştırma
raporu düzenlenmez. Ancak Faydalı Model
Başvuru sahibi veya faydalı model
belgesi sahibi tarafından, tekniğin
bilinen durumu ile ilgili araştırma
raporu düzenlenmesi, enstitüden özel
olarak talep edilmesi halinde tekniğin
bilinen durumu ile ilgili araştırma
raporu faydalı model içinde düzenlenir.(KHK
160/5) |
| |
|
|
| |
YAYIN VE İLAN |
|
|
| |
|
Enstitü, şekil ve şartlara uygunluk
açısından yaptığı inceleme sonucunda
işlemin devamı konusunda kararını
verdikten sonra, başvuru konusu buluşa
ait tarifname, istem veya istemler ve
varsa resim veya resimler yönetmelik
hükümlerine göre ve yönetmelikte şekil
ve şartları tespit edilen hususları
kapsayacak şekilde ilgili bültende
yayınlanır. (PatKHK m.160/4) |
| |
|
|
| |
İTİRAZ |
|
|
| |
|
Menfati olan her kişi veya kurum başvuru
ilanından itibaren faydalı model belgesi
verilmesi için yapılan başvuruya gerekçe
göstererek itirazda bulunabilir.
İtirazın süresi başvuru tarihi
itibariyle 3 aydır.
İtirazlar, sürenin sonunda TPE
tarafından başvuru sahibine bildirilir.
Başvuru sahibi, itirazın tebliğ
tarihinden itibaren 3 ay içinde,
itirazlara karşı gerekçeli görüşlerini
ileri sürebilir veya gerekli görürse,
istem veya istemlerini değiştirebilir
veya yapılan itirazları dikkate
almaksızın belge verilmesini talep
edebilir (KHK m.161/3,4) |
| |
|
|
| |
FAYDALI
MODEL BELGESİ VERME VE İLANI |
|
|
| |
|
İtirazları ve cevapları incelendikten
sonra TPE belgenin verilmesi kararına
varırsa, bunun için gerekli ücretin üç
ay içinde yatırılmasını başvuru
sahibinden talep eder. Ücret
yatırılmadıysa başvuru geri alınmış
sayılır. Ücret ödenmişse (PatKHK
m.162/5) hükmünde yer alan bilgileri
içeren belge verilir. |
| |
|
|
| |
FAYDALI MODEL BELGESİ VE KORUMA |
|
|
| |
|
Koruma şekli: Patent
sahibine tanınan koruma, faydalı model
belgesi sahibine de aynen tanınır (KHK
m.164/1)
Korumanın süresi: Faydalı
model belgesi başvuru tarihinden
itibaren 10 yıllık bir süre için
verilir. Bu süre uzatılamaz. (KHK
m164/2) |
| |
|
|
| |
FAYDALI MODEL BELGESİNİN SONA ERMESİ |
|
|
| |
|
Korumanın süresinin dolması, faydalı
model belgesi sahibinin bu hakkından
vazgeçmesi yıllık ücretinin ve ek
ücretinin süresi içinde ödenmemesi
faydalı model belgesi hakkını sona
erdirir. |
| |
|
|
| |
[FAYDALI MODEL > PATENT];
[PATENT> FAYDALI MODEL] DEĞİŞİMİ |
|
|
| |
|
Pat KHK, Faydalı Model başvurusunun
patent başvurusuna değiştirilmesine
olanak sağlar ( Pat KHK. M167) Tam tersi
bir işlemle patent başvurusunuda faydalı
model başvurusuna değiştirilmesine
olanak sağlar (Pat KHK m.168) Aynı buluş
konusu için, birbirinden bağımsız
olarak, patent ve faydalı model belgesi
verilmez. ( KHK m.170/1)
Faydalı model konusu aynı zamanda
Endüstriyel tasarım olarak da tescil
edilir. Bu Endüstriyel Tasarım KHK
hükümlerine göre yapılır. |
| |
|
|
| |
FAYDALI MODEL VE BAŞVURUNUN HUKUKİ
İŞLEMLERE KONU OLMASI |
|
|
| |
|
Devir
Lisans Sözleşmesi
Veraset yoluyla intikal
Rehin, faydalı model ve
başvurunun konu olabileceği hukuki
işleridir.
Tasarımların, adres ve unvan
değişikliklerinin üçüncü kişiye karşı
hüküm ifade edebilmesi için TPE`ye
bildirilerek sicil kaydı şarttır. Aksi
halde bu işlemler noter kanalıyla
yapılsa dahi hüküm ifade etmez. |
| |
|
|
